Lạm phát và tiền điện tử

Định nghĩa

Lạm phát là quá trình một loại tiền tệ như đồng đô la hoặc Euro mất giá trị theo thời gian, khiến giá hàng hóa tăng lên. Bitcoin (và một số loại tiền điện tử khác như Ethereum, Solana, Cardano…) được thiết kế để trải nghiệm tỷ lệ lạm phát thấp và có thể dự đoán được.

Một thuộc tính đã khiến tiền điện tử – đặc biệt là Bitcoin – trở nên hấp dẫn đối với các nhà đầu tư là chúng có khả năng chống lạm phát tốt hơn các loại tiền tệ fiat như đồng đô la Mỹ.

Nhưng lạm phát là gì?

Lạm phát là quá trình tiền tệ mất giá trị theo thời gian, khiến giá hàng tiêu dùng tăng lên. Bởi vì hầu hết các nhà kinh tế tin rằng một mức lạm phát nào đó là tốt cho nền kinh nó. Ví dụ, chính phủ Hoa Kỳ đã in nhiều tiền hơn mức người tiêu dùng thực sự cần trong nhiều thập kỷ. Đó là lý do mà một cốc Coca có giá một xu cách đây nửa thế kỷ lại có giá vài đô la ngày nay.

Mặt khác, Bitcoin nhìn chung tăng giá trị nhanh hơn nhiều so với mức độ mất giá của đồng đô la Mỹ. Từ gần như vô giá trị vào năm 2010 lên hơn 20.000 đô la vào cuối năm 2020. (Bởi vì đây là một thị trường đầy biến động nên Bitcoin cũng đã chứng kiến những đợt tăng đột biến và giảm, nhưng đường xu hướng theo thời gian vẫn đi lên.) Điều này đã khiến Bitcoin trở thành một hàng rào phòng hộ ngày càng phổ biến chống lại lạm phát tiền tệ truyền thống.

Cách chính mà Bitcoin được thiết kế để chống lạm phát là nguồn cung của nó bị hạn chế và việc tạo ra Bitcoin mới sẽ giảm dần theo thời gian và có thể dự đoán được. (Sẽ chỉ có 21 triệu bitcoin và cứ sau bốn năm số lượng bitcoin được khai thác sẽ giảm đi một nửa.)

Tại sao lạm phát lại quan trọng đối với tiền điện tử?

Tỷ lệ lạm phát cao đối với tiền tệ truyền thống có thể khiến các cá nhân đầu tư nhiều hơn vào tiền kỹ thuật số vì đồng đô la hoặc Euro mà họ gửi vào tài khoản tiết kiệm thực sự đang mất giá trị theo thời gian. Bitcoin và một số loại tiền điện tử khác như Ethereum hay Cardano mang đến cho các nhà đầu tư một giải pháp thay thế. Tính kinh tế của thị trường Bitcoin rất phức tạp, nhưng có một số tính năng được thiết kế cho loại tiền kỹ thuật số này có thể giúp nó chống lại lạm phát. Ngoài ra, Bitcoin không thể bị thao túng bởi các chính phủ hoặc in thêm.

Giống như vàng và các kho lưu trữ giá trị khan hiếm khác, quan điểm thông thường xung quanh Bitcoin là nó sẽ tăng giá trong những thời điểm không chắc chắn. (Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng – chẳng hạn như khi bắt đầu đại dịch COVID, nó đã giảm mạnh cùng với thị trường chứng khoán.) Bitcoin có cách lưu trữ và giao dịch thuận tiện hơn so với vàng. Bitcoin có thể được gửi qua internet một cách đơn giản.

Sự khan hiếm là một trong những chìa khóa để tạo ra một kho lưu trữ giá trị có khả năng chống lại lạm phát. Sẽ không bao giờ có hơn 21 triệu Bitcoin. Tính đến thời điểm hiện tại, khoảng 19 triệu Bitcoin đã được khai thác. Cứ khoảng mười phút, các thợ mỏ xử lý một “khối” mới và 6.25 bitcoin được thêm vào mạng lưới. (Vào năm 2024, phần thưởng khai thác sẽ giảm xuống còn 3,125 Bitcoin và sẽ giảm một nửa cứ sau bốn năm cho đến khi tất cả Bitcoin được khai thác. Cơ chế này, được thiết kế trong giao thức Bitcoin, được gọi là giảm một nửa.)

Việc giảm dần nguồn cung mới theo lịch trình này khiến Bitcoin có thể dự đoán được theo những cách độc đáo. Không giống như vàng, không có Bitcoin mới nào có thể được “khám phá”.

Tiền điện tử có bị lạm phát không?

Về mặt kỹ thuật, ngay cả Bitcoin cũng gặp phải lạm phát khi khai thác được nhiều hơn (và vàng cũng vậy). Nhưng vì số lượng Bitcoin mới tự động giảm 50% cứ sau 4 năm nên tỷ lệ lạm phát của Bitcoin cũng sẽ giảm.

Trên thực tế, miễn là sức mua của Bitcoin tiếp tục tăng so với các loại tiền tệ fiat mà chúng ta có xu hướng so sánh, thì tỷ lệ lạm phát vài phần trăm hàng năm của Bitcoin không phải là yếu tố chính để các nhà đầu tư xem xét.

Nhưng không phải tất cả các loại tiền điện tử đều được thiết kế giống Bitcoin. Ví dụ: một loại tiền kỹ thuật số ngày càng phổ biến được gọi là stablecoin – nhiều loại trong số đó được gắn với các loại tiền tệ pháp định như đồng đô la – có thể là một nơi hữu ích, ít biến động để tiết kiệm một số tiền. Nhưng nếu một stablecoin được gắn với một loại tiền tệ pháp định, khoản đầu tư của bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi lạm phát và có thể mất giá trị theo thời gian do đồng tiền dự trữ của chúng mất giá trị.

Nguồn: Coinbase